Hukuki açıdan boşanma sebepleri genel ve özel olarak ikiye ayrılır. Boşanma yasal bir evliliğin mahkeme kararı ile sona erdirilmesi durumudur ve birçok nedene dayandırılabilir. Boşanma sürecinde tarafların uzman bir boşanma avukatı ile ilerlemeleri yararlı olacaktır.

Boşanma Sebepleri Nelerdir?

Boşanma sebepleri temel olarak ikiye ayrılır. Boşanma davası açıldığında genel bir sebep gösterebileceğiniz gibi özel boşanma sebebi de sunabilirsiniz. İkisinin hukuki sonuçlarında bazı farklılıklar olacaktır.

Özel boşanma sebeplerini öne süren davacı karşı tarafın suçluluğunu ispatlamak zorunda değildir ancak sebebin varlığını kanıtlamalıdır. Genel boşanma nedenlerinden biri ile dava açılmışsa tarafların birbirlerinin kusurlu olduğunu ispatlamaları ve delil sunmaları gerekiyor.

Boşanma sebepleri tarafların anlaşmaya varamadığı çekişmeli boşanma davalarında öne sürülebilir.

Genel Boşanma Sebepleri Hangileri?

Genel boşanma sebepleri söz konusu olduğunda genellikle önceden belirlenemeyen bir olayın evliliği sarsması beklenir. Bu durum taraflardan birinin artık evliliği sürdürememesine neden olur.

Genel boşanma sebepleri ortaya çıktığında ortak hayatın devam etmesi oldukça zor bir hale gelir. Türk Medeni Kanunu’nun 166.maddesi genel boşanma sebeplerini açıklamıştır.

Şiddetli geçimsizlik ve evlilik birliğinin temelden sarsılması ortak yaşamı sürdürmeyi neredeyse imkansız hale getirir; bu durumda taraflardan biri boşanma davası açabilir.

Davacı olan taraf daha kusurluysa davalı olan kişi itiraz hakkına sahiptir. İtiraz hakim tarafından reddedilebilir; özellikle evliliğin sürdürülmesinin taraflar veya varsa çocuklar açısından bir yararı kalmamışsa boşanma kararı çıkar.

Eşler arasında sevgi ve saygının zedelenmesi, şiddetli geçimsizlik, hayata bakış açılarının farklılığı, mizaçların farklılığı, hakaret, şiddet, güven sarsan davranışlar vb. genel boşanma sebepleri arasındadır.

Özel Boşanma Sebepleri Nelerdir?

Boşanma sebepleri hukuki olarak genel boşanma sebeplerinden daha farklı sonuçlar doğurur. Özel boşanma sebeplerinde davacı kişi karşı tarafın kusurunu ispatlama yükümlülüğünde değildir.

Özel boşanma sebepleri şunlardır:

• Terk nedeniyle boşanma davası açılabilir
• Aldatma
• Taraflardan birinin suç işlemesi veya haysiyetsiz yaşam sürmesi
• Taraflardan birinin diğerinin hayatına kast etmesi, onur kırıcı ve kötü şekilde davranması
• Eşlerden birinin akıl hastalığına sahip olması

Özel boşanma sebepleri kanun tarafından daha sınırlı sayıda gösterilmiştir. Genel boşanma sebeplerinin varlığı halinde hakimin boşanma kararı vermesi için tarafların birbirlerinin kusurluluğunu ispatlamaları gerekirken, özel boşanma sebeplerinde sadece durumun varlığının gösterilmesi yeterlidir.

Aldatma Nedeniyle Boşanma

Eşlerden biri diğerini aldattığı takdirde özel boşanma sebebi ile dava açılabilir. Evlilik birliği içinde sadakat her iki taraf için de bir yükümlülüktür. Aldatma taraflardan birinin eşinden başka biri ile birlikte olmasıdır.

Bu durumda aldatılan eş boşanma davası açabilir. Aldatıldığını öğrendikten sonra 6 ay ile aldatma eyleminin üzerinden 5 yıl geçtikten sonra dava hakkı düşmüş olacaktır.

Terk Nedeniyle Boşanma

Boşanma sebepleri özel ve genel olarak ayrılırken, terk nedeniyle boşanma da özel sebepler arasına girer. Evlilik birliğinden doğan yükümlülüğün yerine getirilmemesi, haklı bir neden olmadan ortak yaşanan eve dönmeme ve terk sebebiyle boşanma davası açılabilir.

Taraflardan birinin eşini terk etmesi ve eve dönmemesi 6 aydan fazla sürdüyse ve halen durum devam ediyorsa boşanma davası terkten ötürü açılabilir.

Terk edilen eşin istemi halinde hakim veya noter terk eden eşe ihtar gönderebilir. Bu ihtara cevap gelmemişse ve ihtar sonuçsuz kalmışsa terk edilen eş boşanma davası açabilir.

Eşini evden gitmeye zorlayan, haklı bir neden olmadan onun eve dönmesini engelleyen kişi de kanunen terk etmiş olarak sayılır.

Kötü ve Onur Kırıcı Davranış veya Hayata Kast Etme Nedeniyle Boşanma

Taraflardan birinin insan haysiyetine uygun düşmeyecek bicimde davranması, eşinin hayatına kast etmesi, onu öldürmeye çalışması, ağır derecede onur kırıcı şekilde davranması boşanma nedenidir.

Bu sebebin ortaya çıkmasından itibaren 5 yıl ve eşin boşanma sebebini öğrenmesinden sonra 6 ay içinde dava hakkı düşecektir. Eşini affeden taraf bu nedenden ötürü dava açma hakkını yitirir.

Kötü muamele kapsamına eşin bedenini ve ruhsal sağlığını bozan her türlü hareket girmektedir. Eziyet etmek ve acı çektirmek kötü muamele dahilindedir. Aç ve susuz bırakma, dövme, bir yere kapatma gibi durumlar da kötü muamele etmektir.

Onur kırıcı davranış örnekleri arasında ise toplum önünde eşi aşağılama, ona hakaret etme, küçük düşürme ve küfür etme vb. eylemler bulunur. Ağır derecede onur kırıcı olması bu nedenle boşanma davası açmak için şarttır. Şaka yollu olarak, kızgınlık nedeniyle söylenen sözler ağır onur kırıcı davranış kapsamına alınmamıştır.

Hayata kast etme durumunda eylemden sonra eşin yaralanmış olması şart değildir. Yaşam hakkına yönelik olarak yapılan hareketlerin hepsi hayata kast olarak değerlendirilir. Kasıtlı bir biçimde taraflardan birinin diğerini öldürmek istemesi gerekir. Bu nedenlerden ötürü eyleme maruz kalan eş savcılığa suç duyurusunda bulunabilir. Ceza davası açılmasa bile veya açılmışsa da şikayetten vazgeçilmiş olsa da bu nedenden dolayı çekişmeli boşanma davası açılır.

Haysiyetsiz Hayat Sürme ve Suç İşleme Nedeniyle Boşanma

Boşanma sebepleri arasında eşlerden birinin suç işlemesi ve haysiyetsiz şekilde hayatını sürdürmesi de yer alır. Taraflardan birinin küçük düşürücü suçlar işlemesi sonucunda dava hakkı olan eş boşanma talebinde bulunabilir.

Her suç belirtilen suç kapsamına girmez. Suçun küçük düşürücü nitelikte olması temel unsurdur. Örneğin cinsel saldırıda bulunma, hırsızlık yapma bunlar arasındadır. Bu suçtan ötürü diğer eş evlilik birliğini sürdüremez duruma gelirse boşanma davası açabilir. Rüşvet vermek, hileli iflas, uyuşturucu madde kullanımı ve ticareti de küçük düşürücü suçlar kapsamındadır.

Kanunlara göre haysiyetsiz hayat sürme durumu şeref, namus ve itibar değerlerine uygun olmayan bir yaşamı ifade eder. Önemli olan bu yaşam tarzının sürekliliğidir. Jigolo olmak, kumarbaz olmak veya genelev işletmek, ayyaşlık yapmak vb. haysiyetsiz hayat sürme olarak görülür.

Diğer özel boşanma sebeplerinde eş eğer durumdan ötürü diğer tarafı affetmişse dava hakkı düşer. Haysiyetsiz hayat sürmede ise affetmiş olması ile dava açma hakkı kaybedilmez.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma

Eşlerden birinin akıl hastalığının bulunması evlilik birliğinin sürmesini engelleyici olabilir. Bu durumda hakim ortak hayatın diğer eş için çekilmez hale gelmesini değerlendirecektir.

Akıl hastalığından dolayı boşanma davası açılacaksa bir sağlık kurumundan eşin akıl hastalığının tedavisinin olmadığına dair rapor alınmalıdır. Bu nedenle durumun tespit edilmesi gerekir.

Akıl hastalığından dolayı dava açmak için söz konusu rahatsızlığın evlilik birliğinde ortaya çıkmış olması gerekir. Eğer evlenmeden önce akıl hastalığı varsa bu durumda evliliğin iptali istenebilir.

Temel unsurlar evlilik birliği içinde ortaya çıkan akıl hastalığının tespit edilmesi ve hastalığın diğer eşin hayatını büyük oranda olumsuz şekilde etkilemesidir. Akıl hastalığından dolayı genel sebeplerden boşanma davası açılmaz. Akıl hastalığından dolayı yapılan davranışlar iradeye bağlı olmadığından kanunen kusur olarak kabul edilmez. Bu nedenle açılacak olan boşanma davalarında hak düşürücü bir süre de bulunmamaktadır. Her zaman için akıl hastalığından ötürü boşanma davası açılabilir.

Hem Genel Hem Özel Boşanma Sebeplerinden Dava Açılabilir mi?

Boşanma sebepleri iki kategoride gösterilir; bazı durumlarda eşler her iki türdeki nedenden ötürü boşanma davası açabilirler.

Özel nedenle açılan bir boşanma davasında mahkeme kendiliğinden davayı genel boşanma sebeplerinden açılan davaya dönüştüremez.

Boşanma Avukatı Hizmetleri

Boşanma davalarında avukat hizmeti almak çok önemlidir; özellikle çekişmeli boşanma davalarında profesyonel destek, kanıtların ve sürecin en iyi şekilde yürütülmesi lehinize karar çıkmasında yardımcı olacaktır.

Hukuk Büroları ile iletişime geçerek boşanma davaları hakkında danışmanlık ve avukatlık hizmeti alabilirsiniz.