Medeni Kanun kapsamı içerisinde yer alan aile hukuku, aile ile alakalı konularla ilgilenir. Aile içerisinde oluşan problemlerin çözümü için uygulanan sistemin mekanizmasıdır. Aile hukuku çerçevesinde ele alınan başlıca konular arasında nişanlılık, evlenme şartları ve koşulları ile buna bağlı hükümler, boşanma işleminin koşul ve şartları, aile konutu ile alakalı davalar; Mal rejimi, soy bağı davaları, evlat edinme, velayet hakkı, çocuk için nafaka hakkı, vesayet, kayyımlık, kadın hakları, yardım nafakaları, çocuk hakları, yasal danışmanlık yer alır.

Yetkili Olan Mahkeme Aile Mahkemesidir

Bunların dışında kayıtlı ya da kayıtsız hayat arkadaşlıkları da yine aile hukuku kapsamına girer ancak Türk Medeni Kanunu’nda kayıtlı hayat arkadaşlığı düzenlenmemektedir. Ancak ister hayat arkadaşı ister ise evlilik içerisinde doğmuş olsun Türk Medeni Kanunu’na göre tüm çocuklar kanun önünde eşit haklara sahiptir. Ayrıca aile içi şiddet, çocuk istismarı, çocuğun kaçırılması, yapay döllenme, taşıyıcı annelik gibi kadın hakları ile çocuk hakları çerçevesinde değerlendirilen konularda hem iç hukukta hem de uluslararası sözleşmeler ile düzenlenmiş ve yine aile hukuku kapsamında ele alınmaktadır. Tüm bu konular ve konular ile alakalı mahkemelik durumlarda yetkili olan mahkeme aile mahkemesidir.

Kararlar Türk Aile Yapısına Göre Değerlendirilir

Aile mahkemeleri yaşanan problemlerde bazı şartlar gereği gerek psikiyatrilerden, ruh bilimcilerden ya da sosyal çalışmacılardan destek talebinde bulunur ve sorunların çözülmesini sağlamaya çalışır. Türk Medeni Kanunu aile hukukunun çerçevesini açıkça çizmektedir. Hangi konuların dahil olduğu ya da nasıl sonuçlanacağı gibi detaylar maddeler halinde belirtilmektedir. Verilen tüm kararlar Türk aile yapısı ile adet, görenek ve ananelere göre değerlendirilir. Aile hukuku için kısaca evlilik hukuku da denebilir nişanlanma ile başlayan ve evliliğe kadar ilerleyen yolculukta ya da daha sonrasında ortaya çıkabilecek tüm sorunları içine alır.

Aile Birliği Özel Ve Önemlidir

Aile mahkemeleri eşlerin birbiri ile olan sorunlarını, çocukların ya da kadınların haklarının korunmasını ve vesayet davalarını sağlayan hukuk mahkemeleridir. Aile hukuku kapsamında görülen davaların sonucunda verilen cezaların gerçekleştiği mahkemelerdir. Türk Medeni Kanunu tarafından belirlenen yasal hükümler aile hukukunun temelini oluşturan hükümlerdir. Gerek toplum içi düzenin gerekse aile birliğinin korunabilmesi için kesinlikle olması gereken aile hukuku, bir ailenin nasıl olması gerektiğini ve çıkması muhtemel sorunlar ile nasıl başa çıkılabileceğinin yolunu anlatır. Çünkü Türk Medeni Kanunu ile örf ve geleneklerimiz çerçevesinde aile birliği çok özel ve çok önemlidir. Bu nedenle aile içinde yaşanan tüm problemler ile aile mahkemeleri ilgilenir.

Aile Hukuku; En Sık Karşılaşılan Sorun Boşanmadır

Aile birliği içerisinde en sık karşılaşılan sorunların başında hiç şüphesiz boşanma davaları gelir. Ancak boşanma davalarında aile mahkemesi kesinlikle geçerli bir neden arar ve taraflar haklı gerekçe gösteremediği sürece boşanma gerçekleşmez. Aile birliği içerisinde dünyaya gelen çocukların velayetinin hangi ebeveyne verileceği diğerinin hangi şartlarda çocuğu göreceği gibi konularda yine aile mahkemesinin sorumluluğu ve karar yetkisi çerçevesindedir. Boşanma davaları neticesinde gerek eş gerekse çocuk için bağlanan nafaka başta olmak üzere diğer tüm yasal hakların karar mercii de aile mahkemeleridir. Tüm bu konuları ilgilendiren düzenlemeler mahkemelerin çözümleri ile sonuçlandırılır.

Aile Hukuku; Güvenli Toplum Ailede Başlar

Aile toplumun en küçük yapı taşıdır, huzurlu ve güvenli bir toplumun oluşumu ailede başlar. Huzurlu ve mutlu bir aile içerisinde dünyaya gelen ve büyüyen çocuklar hem geleceğe çok daha fazla güven içinde bakar hem de kendi ayakları üzerinde durmayı öğrenirler. Ancak aile içi şiddet yaşandığı konusunu yok saymak söz konusu değil, son yıllarda ülkede artan boşanma davaları çok yakın bir gelecekte şimdi olduğundan çok daha fazla problemin oluşmasına neden olacaktır. Bu nedenle aile hukuku çok önemli bir alandır. Hukuki açıdan bilinmez kalan ve yasal bir düzenlemeye dahil edilmeyen konular ilerleyen süreçte karşımıza geri dönüşü nerede ise güç hale gelen problemler olarak çıkacaktır. Bu durum yalnız Türkiye’nin değil tüm dünya ülkelerinin ortak sorunu haline gelecektir, özellikle boşanan anne ve babaların çocukları tüm ülkeler açısından koca bir sorun yumağı halini almış durumda.

Aile Hukuku En Önemli Alanlardan Biridir

Anlaşmalı boşanma davalarında çocuklar ruhsal anlamda ciddi yara alır bir de çekişmeli boşanmalarda anne ve baba arasında kalan ve her ikisinden birini seçmek zorunda bırakılan çocuklar ciddi psikolojik sorunlar yaşar. Yaşadıkları bu sıkıntılı dönem yaşamı içerisinde kapanmaz bir yara olarak kalır ve ne yazık ki tüm yaşamlarına yansır. Hatta kendi kurdukları aile birliğinde dahi bunun etkisi altında kalarak eşleri ve çocukları ile sorunlar yaşarlar. Bu nedenden dolayı aile hukuku Türk Medeni Kanunu içerisinde en önemli alanlardan biridir ve belki de ilk sıradadır. Aile mahkemelerinin baktığı davalardan olan boşanma davalarından en bilindik sıkıntısı çocukların velayet sorunudur. Bir de çocuğa bir miras düşüyorsa bu çok daha ciddi bir problem haline dönüşür çünkü velayeti alan ebeveyn çocuk reşit olana kadar miras üzerinde hak sahibidir. Bu neden ile velayet davaları önem taşır.

Toplumun En Küçük Parçası Ailedir

Bir diğer konu ise nafaka problemleridir. Başlı başına bir dava konusu olan nafaka konusundaki yasal düzenlemeler ve mahkemenin yaptırımları bazı durumlarda işe yaramaz. Özellikle çocuğa nafaka vermek ile yükümlü olan baba, mahkemenin ön gördüğü nafakayı vermemek konusunda direnç gösterir. 82 anayasası olarak bilinen ve 1982’de kabul edilen anayasada, aile birliği Türk toplumunun temeli olarak düzenleme altına alınmış durumdadır. Evlilik ile birleşen ve yakınlık kazanan kişilerin oluşturduğu toplumun en küçük parçası ailedir. Aile hukuku, bu topluluğu oluşturan kişilerin her birinin hak ve görevlerini düzenler.

Tüm Hukuk Konularının Üzerindedir

Aile hukuku mahkemeleri çok geniş kapsamlı konuları ele alan yetki makamı olsa dahi en sık görülen davalar, boşanma davalarıdır. Tüm hukuk davaları arasında aile hukuku tüm hukuk konularının üzerindedir. Toplumların içinde yaşayan vatandaşları doğrudan ilgilendiren konular; aile birliği ile alakalı problemler ve sorunlardır. Bu yüzden devletler, sürekli olarak yeni yasal düzenlemeler hazırlayarak aile birlik ve bütünlüğünü korumaya çalışırlar. Aile hukuku olarak ele alınan konuların yasal maddeler ile hazırlanması ve bu maddelere göre uygulanması gerekir.

Kapsadığı Sorunlar

Önceleri sorun olmayan ama zaman içerisinde toplum içerisinde sonucu ağır ve ciddi yaraların açılmasına neden olan aile içi problemler, zaman içerisinde çıkarılan kanun, yasa ya da düzenlemeler ile denetim altına alınır ve aile hukuku kapsamı içerisinde değerlendirilir. Aile hukukunun kapsadığı sorunların başında evlilik öncesi ve evlilik sonrası mal paylaşımı, boşanma ve velayet davaları, nafaka, tazminat ya da evliliğin iptali davaları, velayet ve babalık davaları; soy bağının reddi davası, evlat edinme ve vasiyetname davaları gelir. Ayrıca yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de tanınarak tenfiz edinmesine ait dava ile yasal işlemler ailenin korunması ile kadına ve çocuğa yönelik şiddetin önlenmesi için alınan tedbir kararları da aile hukuku kapsamı içerisinde ele alınan konulardır.