Neredeyse bütün hukuk devletlerinde olduğu gibi Türkiye Cumhuriyeti Devleti de çalışanların hakkını koruyabilmek için çeşitli kanunlar ve yönetmelikler ile işçilere destek olur. Bu destek kapsamı içerisinde doğru çalışma ortamları oluşturabilmek; doğru koşullar altında çalıştıklarından emin olmak ve uğradıkları haksızlık sonucunda oluşan zararı tazmin edebilmeleri için çeşitli haklar tanımıştır. İşe iade davaları da bu konulardan birisi olup haksız nedenlerden ötürü işten uzaklaştırılan kişilerin tekrardan işe iadesini kapsar. Biz de sizin için bu içerikte işe iade davaları hakkında merak edilen bütün sorulara cevap verip bilmeniz gereken noktalara değindik.

İşe İade Davası Nedir?

En basit deyimi ile anlatacak olursak işe iade davaları haksız sebeplerden ötürü çalıştıkları ortamdan uzaklaştırılan kişilerin tekrardan aynı işe konulmasına verilen isimdir. Bu süreç içerisinde işverenler eğer yargı makamlarınca haksız bulunursa kısa süre içerisinde işçiye eski işini vermekle yükümlüdür. Burada dikkat çekmek istediğimiz bir nokta bulunuyor ki o da işe iade davaları kapsamında davayı kazanmış olan işçilerin aynı niteliklerde aynı işlerinde çalıştırılmaları gerekir. Yani mühendis olan birini işe iade davası sonucunda tekniker, muhasebeci ya da daha düşük konumda bulunan vardiya amiri gibi mevkilere atamak doğru değildir.

İşe İade Davaları Hangi Durumlarda Oluşur?

Yukarıda bahsetmiş olduğumuz gibi işe iade davaları haksız nedenler ile hiçbir yasal dayanağı bulunmadan işten çıkarılan işçilerin işveren tarafından tekrardan eski işine alınması durumudur. Buradan da anlayabileceğiniz üzere işe iade davası iş kanununda yer alan ve çalışanların yerine getirmemesi; özen göstermesi ve de uyması gereken kuralları hariç tutar. Konuyu örnek üzerinden anlatacak olursak; sürekli işe geç gelen ve bütün uyarılara rağmen geç gelmeye devam eden kişiler yasalar tarafından haksız görüldüğü için başvuru yapacakları işe iade davası olumlu bir şekilde sonuçlanmaz. Buna ek olarak sözleşme dahilinde çalışan ve sözleşmede belirtilmiş olan çalışma süresi dolan kişiler işe iade davalarından faydalanamaz.

İşe İade Davaları Koşulları

Neredeyse her konuda olduğu gibi işe iade davası da çeşitli yükümlülükleri ve koşulları beraberinde getirir. Bu koşullara yakından göz attığımızda karşımıza öncelikle bütün yükümlülüklerini yerine getirme ve işçi olarak üzerinde bulunan tüm vazifeleri eksiksiz olarak tamamlama çıkıyor. Detaylı bir şekilde açıklayacak bulursak işe iade davaları; sadece haksız sebepler ile işveren veya işveren vekili tarafından herhangi geçerli bir mazeret olmadan işten çıkarma durumlarını kapsar. Ülkemizde yaygın olarak karşılaşılan dava çeşitleri ise aşağıdaki gibidir.

• Henüz dolmayan sözleşmenin işveren tarafından feshedilmesi
• Söz konusu işyerinde en az 30 çalışanın bulunması
• En az 6 aydır aynı iş yerinde çalışıyor olmak
• İş sözleşmesinin geçersiz bir nedene dayanması

İşe İade Davaları Genelde Nasıl Sonuçlanır?

İşe iade davasıgenelde nasıl sonuçlanır konusunda merak ettiğiniz soruları cevaplayacak olursak öncelikle belirtmemiz gerekiyor ki eğer haksız nedenler ile işten çıkarıldığınızı düşünüyorsanız; büyük bir olasılıkla eski işinize iadeniz gerçekleşecektir. Bu haksız nedenler yukarıda bahsettiğimiz gibi olup aynı zamanda İş kanununda bulunan fesih nedenleri neden kapsamamalıdır. Yani ırk, cinsiyet, yaş, medeni hal, siyasi görüş, hamilelik durumu, din ve aile yükümlülükleri işe iade davası kapsamı içerisine girer. Örnek üzerinden açıklayacak olursak eğer çalıştığınız iş yerinde dini görüşünüzden ötürü herhangi bir kötü muameleye maruz kalıyor ya da bu nedenle işten çıkarıldıysanız; işe iade davası yardımıyla kolay bir şekilde tekrardan eski işinize kavuşabilirsiniz.